Edukacja astronomiczna nie może się obyć bez literatury. Solidnej podstawy do szkolenia młodych adeptów. W ramach przygotowań do moich astronomicznych prelekcji pod miękką kopułą planetarium Astro Arena postanowiłem wybrać dla widzów kilka książek, które z całą świadomością mogę oferować. Na początek recenzje czterech z nich.

PierwszÄ… pozycjÄ…, która wpadÅ‚a mi w rÄ™ce byÅ‚a dość solidna książka – informator: „Gwiazdy i planety. 144 szczegółowo opracowane mapy nieba” wydana w Polsce przez FirmÄ™ KsiÄ™garskÄ… Olesiejuk. MówiÄ…c szczerze, trudno stwierdzić, kto jest autorem tej pozycji. Wiadomo, że oryginaÅ‚ wyszedÅ‚ po niemiecku, a tÅ‚umaczem jest prof. dr hab. Jerzy Gronkowski (nieżyjÄ…cy już profesor UW, dÅ‚ugoletni Redaktor Naczelny PostÄ™pów Fizyki). Redaktorem merytorycznej polskiego wydania podjÄ…Å‚ siÄ™ JarosÅ‚aw WÅ‚odarczyk (znany z doskonaÅ‚ych publikacji historyk astronomii). Taki skÅ‚ad tÅ‚umaczy dobrze wróży wydawnictwu. SÄ… tutaj informacje dotyczÄ…ce mechaniki nieba, podstawy astronomii oraz mapy nieba. Jest także krótka informacja o ruchach planet w latach 2006-2010.

„Gwiazdy i planety” wydawnictwa Olesiejuk to 144 mapy dla wszystkich szerokoÅ›ci geograficznych. Ta wielość informacji jest pozornÄ… zaletÄ… publikacji. WiÄ™kszość odbiorców książki bÄ™dzie z niej korzystaÅ‚a w Polsce. Po co wiÄ™c pozostaÅ‚e mapy? Wobec tej konfrontacji niemal poÅ‚owa stron okazuje siÄ™ nadmiarowa. Z 220 pozostawiÅ‚bym 100 stron i wróciÅ‚ do tej recenzji. Podobnie ma siÄ™ sprawa z aktualnoÅ›ciÄ… pozycji planet. Zaprojektowane do roku 2010 sÄ… dzisiaj oczywiÅ›cie nieważne. Pozycja podoba mi siÄ™, lecz za zbytniÄ… (niezrozumiaÅ‚Ä… dla mnie) obszerność książki oraz zdezaktualizowane dane, na dzieÅ„ dzisiejszy rekomendujÄ™: 3 gwiazdki.

„PodrÄ™czny przewodnik po gwiazdach. Odkrywamy i obserwujemy gwiazdozbiory i planety” wydawnictwa Delta to kolejna pozycja w tej multirecenzji. Autorem tej maÅ‚ej książeczki jest Michael Vogel, a tÅ‚umaczenia podjęła siÄ™ Dagmara Matuszak. Wprowadzenie zachÄ™ca do spojrzenia w niebo i za to duży PLUS. SÄ… informacje o podstawach obserwacji, jest wstÄ™p do zaćmieÅ„ oraz mapki nieba wraz z widocznoÅ›ciÄ… planet dla lat 2006 – 2015. ZdjÄ™cia i ryciny sÄ… zrozumiaÅ‚e. Tekst jest dość zwiÄ™zÅ‚y, ale nie zawsze zrozumiaÅ‚y. Szczególnie jeÅ›li chodzi o zdarzenia dynamiczne (takie jak ruchy planet). Poza tym widoczne sÄ… naleciaÅ‚oÅ›ci z wersji niemieckiej (np. widoczność zjawisk astronomicznych z miast niemieckich). Polskie wydanie aż prosi o dostosowanie lokalne tych niuansów. Ostateczna rekomendacja Astro Arena: 3 gwiazdki.

Thorsten i Susanne Dambeck sÄ… autorami książeczki astronomicznej z cyklu Mój pierwszy przewodnik: „Jaka to gwiazda? Poznaj gwiazdy i planety widoczne na naszym niebie”. Bardzo fajna pozycja wydana w Polsce przez Multico. TÅ‚umaczyÅ‚a Maria Skalska, a konsultacji merytorycznej podjÄ…Å‚ siÄ™ dr StanisÅ‚aw Bajtlik z CAMK w Warszawie. UkÅ‚ad książki bardzo mi siÄ™ podoba. PodziaÅ‚ na gwiazdozbiory widoczne zawsze, niebo zimowe i letnie wydaje siÄ™ naturalny. Podróż wgÅ‚Ä…b UkÅ‚adu SÅ‚onecznego zachwyci maÅ‚ych i dużych, a ciekawostki pozwolÄ… odkryć nieznane zakÄ…tki WszechÅ›wiata najbardziej dociekliwym. Wielość rycin zachÄ™ca do obserwacji i wÅ‚asnej eksploracji nieba. Książka zabezpieczona jest plastikowÄ… okÅ‚adkÄ…. TrochÄ™ szkoda, że książeczka jest tak niewielka (60 stron), aż chce siÄ™ czytać wiÄ™cej. Brakuje mi też wiÄ™kszej iloÅ›ci mapek nieba. ObowiÄ…zkowym dodatkiem do przewodnika powinna być np. obrotowa mapa nieba. Wtedy poczÄ…tkujÄ…cy obserwator bÄ™dzie czuÅ‚ siÄ™ naprawdÄ™ pewnie!

UstalajÄ…c system rekomendacji na podstawie gwiazdek (od 1 do 5) postanowiÅ‚em przydzielać 5 gwiazdek tylko tym książkom, które z przyjemnoÅ›ciÄ… sam bym podpisaÅ‚ (jako autor, tÅ‚umacz lub wydawca). „Bardzo ilustrowana historia astronomii” jest wÅ‚aÅ›nie takÄ… książkÄ…. KsiążkÄ™ napisaÅ‚a Louie Stowell, a ilustrowaÅ‚ Peter Allen. W Polsce wydaÅ‚o pozycjÄ™ wydawnictwo Papilon. TÅ‚umaczenia podjÄ…Å‚ siÄ™ Wojciech Nowicki. Książka naprawdÄ™ godna polecenia. Obrazki doskonale komponujÄ… siÄ™ z tekstem. Książka dziaÅ‚a na wszystkie zmysÅ‚y! PrzeglÄ…dajÄ…c kolejne rozdziaÅ‚y „czujemy” szorstkość kosmicznych gÅ‚azów i próbujemy sobie wyobrazić przejmujÄ…cy chłód na dalekich planetach. SÅ‚yszymy haÅ‚as towarzyszÄ…cy startom statków kosmicznych. CaÅ‚y czas obserwujemy niebo. Jasne punkty gwiazd i kolorowe mgÅ‚awice. ZmysÅ‚owe kolory obecne sÄ… na wszystkich kartach książki. Polecam tÄ™ „HistoriÄ™ astronomii”. Szczególnie mÅ‚odszym astronomom. DowiedzÄ… siÄ™ wielu niezwykle ciekawych rzeczy, a dziÄ™ki zdjÄ™ciom, obrazom, bardzo kolorowej szacie graficznej i specjalnym linkom na witrynie Useborn w każdej chwili mogÄ… zaspokoić swojÄ… rozbudzonÄ… ciekawość. Zgodnie z tym co napisaÅ‚em – rekomendacja Astro Arena: 5 gwiazdek.

.

Ostatecznie – biorÄ…c pod uwagÄ™ cenÄ™ poszczególnych książek, ich dostÄ™pność i aktualność – postanowiÅ‚em oferować swoim klientom „Mój pierwszy przewodnik. Jaka to gwiazda?” oraz „Bardzo ilustrowanÄ… historiÄ™ astronomii”. Pierwsza książka zadowoli każdego Å›wieżego astronoma, a ta druga przypadnie do gustu szczególnie mÅ‚odym i ciekawskim amatorom astronomii. Do zobaczenia pod miÄ™kkÄ… kopuÅ‚Ä… przenoÅ›nego planetarium Astro Arena.

Już dziś zapytaj o możliwość zaproszenia planetarium Astro Arena do siebie.